بيمه نامه آتش سوزي پوششي است براي جبران خسارتهاي وارده به اموال و دارائيهاي منقول و غير منقول متعلق به بيمهگذار و يا در تصرف قانوني وي از قبيل ساختمان و اثاثيه منزل مسكوني و واحدهاي اداري، تجاري، صنعتي، تاسيسات، ماشين آلات، محتويات انبارها و ... ناشي از آتشسوزي يا خطرات تبعي ديگري كه در بيمهنامه مورد توافق قرار ميگيرد.
تعاريف مرتبط با بيمه آتش سوزي:
ذينفع بيمه نامه: هر شخص حقيقي يا حقوقي مذكور در اين بيمه نامه اعم از بيمه گذار كه در تمام يا قسمتي از موضوع مورد بيمه، نفع داشته باشد.
واحد مسكوني: محلي كه صرفاً به منظور سكونت از آن استفاده ميشود و براي كار و حرفه از آن استفاده نميگردد.
واحد صنعتي: به واحدهايي مانند كارگاه ها و كارخانجات اطلاق ميگردد كه به نوعي با ماشين آلات و خطوط توليد و خدمات مرتبط با توليد سر و كار دارند.
واحد غير صنعتي: به مراكزي مانند فروشگاهها، ادارات، آموزشگاهها، بيمارستانها و ... كه در آنها فعاليت غير توليدي (تجاري، اداري، خدماتي و ...) انجام ميشود اطلاق ميگردد.
خطرات اصلي: منظور از خطرات اصلي آتش سوزي، صاعقه و انفجار (آصا) ميباشد.
خطرات اضافي (تبعي): در بيمه آتشسوزي علاوه بر خطرات اصلي، خسارت ناشي از وقوع زلزله و آتشفشان، سيل و طغيان آب درياها و رودخانهها، طوفان، رانش زمين، سقوط بهمن، تركيدگي لوله آب، ضايعات ناشي از آب باران، ذوب برف، سقوط هواپيما و هليكوپتر، شكست شيشه، سرقت اموال و اثاثيه منزل، مسئوليت مدني در قبال همسايگان، هزينه پاكسازي و بسياري خطرهاي ديگر به درخواست بيمهگذار تحت پوشش بيمه قرار ميگيرد كه به آنها خطرات اضافي يا تبعي اطلاق ميگردد.
انواع بيمه نامه آتش سوزي و شرح خطرات و خسارات تحت پوشش:
1- بيمه نامه آتش سوزي واحدهاي مسكوني:
در اين بيمه نامه بنا به درخواست بيمهگذار واحد مسكوني، ارزش ريالي بناي ساختمان، تاسيسات، اموال و اثاثيه منزل مسكوني با سرمايه دلخواه و به قيت روز در برابر خطرهاي آتش سوزي، انفجار، صاعقه و خطرهاي اضافي تحت پوشش قرار ميگيرد.
2- بيمه نامه آتش سوزي واحدهاي صنعتي:
در بيمه نامه مذكور ميتوان ارزش اعياني ساختمان، تاسيسات، ماشين آلات، قيمت روز موجودي، اثاثيه ثابت، دكوراسيون و محتويات مستقر در واحدهاي صنعتي را در مقابل خطرات اصلي و تبعي به ارزش روز بيمه نمود. تعيين نرخ حق بيمه خطرهاي اصلي رابطه مستقيم با نوع فعاليت محل مورد بيمه دارد.
3- بيمه نامه آتش سوزي واحدهاي غير صنعتي:
در اين نوع بيمه نامه، ارزش اعياني ساختمان، تاسيسات، قيمت روز موجودي، اثاثيه ثابت، دكوراسيون و محتويات مستقر در واحدهاي غير صنعتي را در مقابل خطرات اصلي و تبعي تحت پوشش قرار ميدهد. نرخ حق بيمه خطرهاي آتش سوزي، صاعقه و انفجار رابطه مستقيم با شدت و تواتر ريسك حريق در نوع فعاليت محل مورد بيمه دارد.
4- بيمه نامه آتش سوزي مجتمعهاي مسكوني:
بيمه نامه آتش سوزي مجتمعهاي مسكوني، صرفاً براي مجتمع هاي مسكوني بيشتر از 15 واحد صادر ميگردد كه در اين بيمه نامه بنا به درخواست بيمهگذار، سرمايه اعياني كليه واحدها (در متراژ مختلف) و مشاعات آنها از قبيل سرايداري، پاركينگ، ساختمان، تآسيسات، انبارها، تآسيسات مشترك شامل موتورخانه، چيلر و آسانسورها نيز تحت پوشش بيمه آتش سوزي و خطرهاي اضافي قرار ميگيرد.
5- بيمه نامه آتش سوزي انبار:
بيمه نامه هاي آتش سوزي انبارها (عمومي و اختصاصي) به دو صورت و به شرح ذيل ارائه ميگردد:
الف) بيمه نامه آتش سوزي با مبلغ بيمه شده ثابت خسارت هاي ناشي از آتش سوزي بر اساس مبلغ مندرج در بيمه نامه و به ميزان زيان وارده به بيمه گذار نسبت به سال بيمه شده محاسبه ميگردد. بيمهگذار در زمان تكميل پيشنهاد بيمه بايد دقت نمايد كه مورد بيمه به ارزش واقعي (با احتساب استهلاك) بيمه شود. در صورتيكه در لحظه حادثه مبلغ بيمه شده كمتر از ارزش واقعي مورد بيمه باشد، بيمهگر طبق ماده 10 قانون بيمه (قاعده نسبي سرمايه) خسارت را به نسبت مبلغ بيمه شده به ارزش واقعي مورد بيمه در لحظه حادثه محاسبه خواهد نمود. در صورت خسارت كلي، بيمهگر خسارت را بر مبناي ارزش واقعي مورد بيمه در لحظه حادثه يا مبلغ بيمه شده هر كدام كمتر باشد پرداخت خواهد كرد.
ب) بيمه نامه آتش سوزي اظهارنامهاي (شناور) موجودي داخل انبارها از نظر تعداد و ارزش دائماً در حال تغيير و نوسان ميباشد، بنابراين به منظور متناسب نمودن حق بيمه دريافتي از بيمه گذار با ميزان موجودي كالا و تحت پوشش قراردادن تمام موجودي كالا در طول مدت اعتبار بيمه نامه، صدور بيمه نامه آتش سوزي انبار با موجودي انبار به صورت شناور انجام ميگيرد. با توافق بيمهگذار و بيمهگر، با تعيين حداكثر سقف مورد تعهد و اعلام موجودي به طور ماهيانه يا 15 روز يك بار، مي توان از پوشش مناسب تري بهره مند شد. در اين نوع بيمه نامه، بيمه گر ميتواند حق بيمه موقت را بر مبناي 100 % و يا 75 % حق بيمه ساليانه محاسبه و منظور نمايد و در پايان مدت اعتبار بيمه نامه، حق بيمه قطعي با توجه به شرايط بيمه نامه هاي عمومي و اظهار نامه هاي ارسالي در مواعد مقرر از طرف بيمه گذار، محاسبه و منظور نمايد.
استثنائات بيمهنامه:
بيمهگر معمولاً در موارد زير تعهدي در جبران خسارات وارده ندارد:
1- جنگ، جنگ داخلي، آشوب و بلوا، انقلاب، كودتا و اغتشاشات داخلي
2- انفجارمواد منفجره مثل ديناميت
3- فعل و انفعالات هستهاي
4- خسارت داخلي ماشين آلات مانند اتصالات، جرقه، عدم كفايت عايقبندي، امواج برقي ناشي از بار زياد
5- پول، مسكوكات، اوراق بهادر، اسناد، فلزات قيمتي، جواهرات، نسخ خطي، هزينه بازسازي نقشه، جمعآوري مجدد اطلاعات و تنظيم دفاتر بازرگاني
6- آسيب هاي وارده عمدي از سوي بيمه گذار و يا افرادي كه به نوعي در سرمايه مورد بيمه ذينفع مي باشند.
7- مواردي كه در شرايط خصوصي منضم به بيمه نامه آتش سوزي صادره، مستثناء گرديده اند.
جبران زيانهاي مالي ناشي از وقوع خطرات اصلي و تبعي مندرج در بيمه نامه آتشسوزي به اموال و دارائيهاي مورد بيمه به منظور جلوگيري از وارد آمدن آسيبهاي جدي در زمينه تداوم فعاليتهاي صنعتي، غيرصنعتي و حتي سكونت از اهداف مهم بيمه نامه آتش سوزي به شمار ميرود.
شرايط اختصاصي بيمه نامه آتش سوزي:
شرايط خصوصي آن دسته شروطي هستند كه طي توافق جداگانه اي در يك موردخاص بين بيمه گر و بيمه گذار توافق ميگردد. در چنين شرايطي بيمه گر و بيمه گذار مي توانند با توجه به اصول اساسي بيمه نامه و درچهارچوب قانون بيمه و مفاد پيش بيني شده در شرايط عمومي، شروط خاص ديگري را به منظور گسترش و يا محدود نمودن تعهدات به عمل آورند كه اين گونه توافق ها معمولاً تحت عنوان شرايط پيوست بيمه نامه درج مي گردد.